Günlük Notlar Yazılar

Bazı sorular vardır, sadece dilbilgisiyle değil, hayatın kendisiyle ilgilidir. “Hangi bir nasıl yazılır?” cümlesi ilk bakışta basit bir yazım sorusu gibi görünür. Ama aslında, seçimlerimizle, kararsızlıklarımızla, içimizdeki fırtınalarla ilgilidir. Ben de bu yazıda, bir dil kuralından çok daha fazlasını anlatan küçük bir hikâyeyi sizinle paylaşmak istiyorum. “Hangi Bir?” Hikâyesine Hoş Geldiniz Yağmurlu bir İstanbul sabahıydı. Elif, elinde kahvesiyle pencereden dışarı bakarken, masasında bir not defteri duruyordu. Üzerine kocaman harflerle “Hangi bir?” yazmıştı. Kelimeleri seviyordu Elif. Her kelimenin bir duygusu, bir hikâyesi olduğuna inanırdı. Ama bu kez, sanki bir kelimeyle değil, kendi hayatıyla karşı karşıyaydı. Yan odada, Ozan bilgisayarının başında planlar…

Hayata farklı pencerelerden bakmak bana her zaman ilham verici gelmiştir. Çünkü aynı konuya farklı bakış açılarıyla yaklaşmak, düşünce ufkumuzu genişletir. Bugün sizlerle birlikte “Havalandırma motoru ne işe yarar?” sorusunu yalnızca teknik değil, aynı zamanda toplumsal bir merakla ele almak istiyorum. Erkeklerin daha analitik ve veri odaklı, kadınların ise toplumsal etkiler ve duyarlılık çerçevesinde düşündüğü bu konuyu siz de kendi bakış açınızdan değerlendirmeye ne dersiniz? Havalandırma Motorunun Temel İşlevi Havalandırma motoru, kapalı ortamlardaki kirli havayı dışarı atıp yerine temiz hava sokmayı sağlayan sistemin kalbidir. Yani bir bakıma akciğerlerimiz nasıl vücudumuzun hava ihtiyacını karşılıyorsa, havalandırma motoru da yaşam alanlarımızın nefes almasını sağlar.…

Geriatri Nedir? Toplumsal Yapılar ve Bireylerin Etkileşimi Üzerine Bir Sosyolojik İnceleme Geriatri: Yaşlanma Süreci ve Toplumsal Yapılar Arasındaki Bağlantılar Bir sosyolog olarak, toplumsal yapıların bireylerin yaşamlarını nasıl şekillendirdiğine her zaman derin bir ilgi duymuşumdur. Özellikle yaşlanma süreci, sadece biyolojik bir değişim değil, aynı zamanda toplumsal ve kültürel bir olgudur. Geriatri, bu sürecin sosyal boyutlarını anlamaya çalışan bir alandır. Yaşlılık, toplumsal normlar, kültürel pratikler ve cinsiyet rolleriyle iç içe geçmiş bir süreçtir. Yaşlılık kavramı, sadece bireylerin fiziksel düşüşüyle ilgili değildir; aynı zamanda toplumların yaşlılara biçtiği roller, onların toplum içindeki konumlarını belirler. Geriatri Nedir? Sosyal Bir Perspektif Geriatri, yaşlılık ve yaşlıların sağlık,…

Hamse Geleneği: Kutsal mı, Klişe mi? Kabul edelim — “Hamse Geleneği” dendiğinde çoğumuzun aklına, divan edebiyatının tozlu raflarında saklanan, kimsenin artık dokunmadığı bir kültürel kalıntı geliyor. Beş mesneviden oluşan bu gelenek, yüzyıllar boyunca “klasikleşmiş” sayıldı. Fakat bugün, gerçekten bir sanat mirası mı yoksa edebiyatın kendi içine kapanmış bir gösteriş biçimi mi? Hamse Geleneği, yeniden ele alınması gereken bir puttur. Hamse Geleneği Nedir? Hamse, Arapça kökenli bir kelime; anlamı “beşli.” Bu gelenek, 13. yüzyıldan itibaren özellikle Fars ve Türk edebiyatlarında büyük yankı buldu. Şairler, genellikle beş mesneviden oluşan bir “hamse” yazarak hem ustalıklarını hem de bilgi birikimlerini göstermek isterdi. Nizâmî-i Gencevî,…

Elazığlı Sanatçılar ve Ekonomik Bir Perspektiften Sanatın Değeri Bir ekonomist için her analiz, kıt kaynakların nasıl tahsis edildiğiyle ilgilidir. Sanat, görünürde maddi üretimden uzak gibi dursa da aslında tam da bu kıtlık denkleminde yer alır: zaman, yetenek, motivasyon ve toplumsal beğeni gibi unsurlar sınırlıdır. Elazığ gibi Anadolu’nun kültürel derinliği olan bir şehirden çıkan sanatçılar, bu sınırlı kaynakların nasıl farklı biçimlerde değer yarattığını gösteren somut örneklerdir. Sanatın Piyasa Dinamikleri ve Elazığ’ın Kültürel Sermayesi Ekonomik açıdan bakıldığında sanat piyasası arz ve talep dengesiyle şekillenir. Elazığlı sanatçılar — örneğin Harput müziğinin ustaları, halk ozanları ve modern dönem bestecileri — yerel kültürel sermayeyi sanatsal…

Astronomi Bilimi Neyi İnceler? Ekonomik Bir Bakışla Gökyüzü ve Kaynakların Paylaşımı Bir ekonomist olarak her şeyin temelinde kaynakların sınırlılığı ve seçimlerin sonuçları yatar. İnsan, sahip olduğu imkânları en verimli şekilde kullanmak ister — ister yeryüzünde, ister gökyüzünde olsun. Bu bağlamda “Astronomi bilimi neyi inceler?” sorusu, yalnızca evrenin fiziksel düzenine değil, aynı zamanda insanlığın bilgiye ve kaynaklara yönelik ekonomik davranış biçimlerine de ışık tutar. Çünkü astronomi, gökyüzünü incelerken aslında bizlere “nasıl yatırım yapmalıyız?” sorusunun kozmik bir versiyonunu sunar. Kaynakların Sınırlılığı: Uzay Araştırmaları ve Ekonomik Tercihler Astronomi, gezegenleri, yıldızları, galaksileri ve evrenin genel yapısını inceler. Ancak bu bilim dalı, modern dünyada ciddi…

Bina Ada ve Parsel Nedir? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Mekânın Hikâyesi Hepimizin yaşadığı, yürüdüğü, gökyüzüne baktığı şehirlerin ardında, görünmeyen bir düzen vardır. Bazen bir binanın önünden geçerken “Bu bina neden tam burada yükseliyor?” ya da “Neden bu sokak böyle şekillenmiş?” diye düşünürüz. İşte bu soruların cevabı, “bina”, “ada” ve “parsel” kavramlarında gizlidir. Kulağa teknik gibi gelen bu kelimeler aslında toplumların mekânı nasıl anladığına, şehirlerin nasıl büyüdüğüne ve kültürlerin toprağa nasıl iz bıraktığına dair derin ipuçları taşır. — Bina, Ada ve Parsel: Tanımların Ötesinde Bir Anlam Bina, insan eliyle inşa edilen her türlü yapıyı ifade eder. Yaşamak, üretmek, ibadet etmek ya…

Türk Hava Kuvvetleri Kaçıncı Sırada? Bilimsel Bir Merak Yolculuğu Bir ülkenin askeri gücünü değerlendirirken çoğu zaman duygular ve milli gurur devreye girer. Ancak bugün, bu soruya bilimsel bir merak penceresinden bakmak istiyorum: Türk Hava Kuvvetleri gerçekten dünya sıralamasında nerede? Bu yazıda uluslararası araştırmalar, bağımsız kurumların raporları ve askeri analitik ölçütlerle konuyu ele alacağız. Hem merakımızı giderecek hem de tartışmaya açık bir alan bırakacağız. — Askeri Güç Ölçümünde Kullanılan Kriterler Bir hava kuvvetinin gücünü değerlendirirken sadece uçak sayısı değil, birçok parametre dikkate alınır. Bunların başında: Filodaki uçak çeşitliliği ve modernliği (savaş jetleri, nakliye uçakları, insansız hava araçları) Pilot eğitimi ve operasyonel…

Van Kışın Soğuk Mu? Geçmişin İzinden Bugüne Bir Yolculuk Bir tarihçi olarak, geçmişi anlamaya çalışırken, o dönemin insanlarıyla empati kurmak, onların hayatlarını ve çevrelerini nasıl deneyimlediklerini hayal etmek insanı derinden etkiler. Bugün bildiğimiz coğrafyanın, iklimin, hatta hava koşullarının geçmişte nasıl şekillendiğini keşfetmek, sadece soğuk bir kışın ortasında üşümekle ilgili değil; aynı zamanda bu coğrafyada yaşamanın ne demek olduğunu anlamakla ilgilidir. Van, gölüyle ünlü, dağlarla çevrili ve kış aylarında çetin soğuklarla tanınan bir şehir. Peki, Van kışın gerçekten soğuk mu? Bu soğuk, sadece doğal bir koşul değil; aynı zamanda tarihsel ve toplumsal bir dönüşümün de yansımasıdır. Van’ın kış aylarındaki soğukluğunu sorgulamak,…

Kendini Gemlemek Ne Demek? Ekonomi Perspektifinden Bir Analiz Ekonomi, kaynakların sınırlılığı ve bu sınırlı kaynaklar ile elde edilecek farklı hedefler arasında yapılan seçimlerle ilgilidir. Her seçim, bir fırsat maliyeti taşır ve bu maliyet, kararların uzun vadeli sonuçları üzerinde derin bir etki yaratabilir. Peki, “kendini gemlemek” ne demek? Bu ifade, çoğu zaman kişisel ve toplumsal düzeyde belirli sınırların koyulması, harcamaların kısıtlanması veya geleceğe yönelik tasarruf etme eylemiyle ilişkilendirilir. Ancak, ekonomik bir bakış açısıyla kendini gemlemek, sadece bireysel bir davranış değil, aynı zamanda daha geniş piyasa dinamiklerinin ve toplumsal refahın bir parçasıdır. Bu yazıda, kendini gemlemenin ekonomi perspektifinden nasıl anlam kazandığını, piyasa…