Büyük ve küçük ünlü uyumu nerede aranmaz?
Büyük harflerin ödünç alınan sözcüklerde uyumlu bir şekilde kullanılması gerekmez: uyum, badem, ceylan, kipper, dükkan, fidan, gazete, hamsi, kestane, keman, limon, model, güç, güreşçi, merhaba, sinema, tiyatro, eğri, ziyaret. Bileşik sözcüklerde büyük ünlülerin uyumu gerekmez: açıkgöz, bilgisayar, çift yat, hanımeli, vb.
Küçük ünlü uyumu hangi durumlarda aranmaz?
Küçük ünlü uyumu gerektirmeyen kelimeler Yabancı dillerden Türkçeye ödünç alınan birçok kelime küçük ünlü uyumuna uymaktadır. Ancak bu kural ödünç alınan kelimeler için geçerli değildir: daktilo, doktor, motor, kabul, kitap, konsül, zararlı, önemli, alacaklı, müzik, profesör, radyo, onurlu, vb.
Hangi sözcüklerde ünlü uyumu aranmaz?
Alıntı sözcüklerde büyük harflerin uyumlu bir şekilde kullanılması gerekmez: uyum, badem, ceylan, kipper, dükkân, fidan, gazete, hamsi, kestane, limon, model, kuvvet, otomatik, güreşçi, merhaba, tiyatro, eğri, ziyaret, vb. Birlikte yazılan birleşik sözcüklerde büyük ünlülerin uyumu gerekmez: açıkgöz, bilgisayar, çekme, hanımeli, vb.
Küçük ünlü uyumuna uymayan kelimeler nelerdir?
Türkçede küçük ünlü uyumunu bozan sözcükler de vardır: hurma, avurt, çamur, kabuk, kavuk, kavun, kavurma, ulaşma, atma, yağmur vb. Alıntı sözcüklerde küçük ünlü uyumu aranmaz: aktör, alkol, banderole, daktilo, kabul, doktor, yaramaz, önemli, alacaklı, müzik, profesör, radyo, onurlu vb.
Büyük ünlü uyumuna uymayan kelimeler nelerdir?
Majör ünlü uyumuna uymayan ekler. Türkçede ekler kelimenin son ünlüsüne göre uyumlaştırılır. Ancak bazı ekler bu kurala aykırıdır: -ki, -yor, -ken, -mtırak, -gil, -leyen. Bu ekler her zaman majör ünlü uyumuna uymaz. Akşamları, nabız, çalışırken, ekşi-ekşi, yürürken gibi.
Birleşik kelimelerde küçük ünlü uyumu aranır mı?
Yabancı dillerden ödünç alınan kelimelerde, ünlünün büyük harfle yazılması gerekmez. Birlikte yazılan bileşik kelimelerde, ünlü uyumu gerekmez.
Büyük ve küçük ünlü uyumuna aykırılık nedir?
a) Yabancı dillerden dilimize giren sözcüklerde büyük harf uyumu aranmaz. b) Tek heceli sözcüklerde ünlü uyumu aranmaz. c) Birbiriyle bitişik yazılan birleşik sözcüklerde ünlü uyumu aranmaz.
Yumurta küçük ünlü uyumuna uyar mı?
Kabul, bilek, çilek, ısırık, ısınma, dümenci, haykırmak, yeşil; boyunduruk, pastacı, çocuk, güreş, fırıncı, odun, özlem, sürüş, vurmak, yoklamak, yorgunluk, yumurta, korkaklık vb. Kelimeler küçük bir ünlü uyumunu takip eder.
Türkçede büyük ünlü uyumunda ne gibi kurallar vardır?
Türkçe bir sözcüğün ilk hecesindeki ünlü kalınsa (a, ı, o, u), sonraki hecelerdeki ünlüler de kalın olur (a, ı, o, u). İlk hecedeki ünlü inceyse (e, i, ö, ü), sonraki hecelerdeki ünlüler de ince olur (e, i, ö, ü). Bu özelliğe “büyük ünlü uyumu” denir.
Yağmur kelimesi küçük ünlü uyumuna uyar mı?
Türkçede küçük ünlü uyumu olmayan kelimeler de vardır: avurt, avcı, çamur, kabuk, kavuk, kavun, kavur-, kandır-, savur-, yağmur.
Tek heceli sözcüklerde büyük ünlü uyumu aranır mı?
– Tek heceli sözcükler için büyük harf kuralı aranmaz. – Yabancı sözcükler için büyük harf kuralı aranmaz. – Türkçe sözcüklere eklenen bazı ekler büyük harf kuralına aykırıdır. Bu ekler -yor, -ken, -leyin, -mtrak, -gil ve -ki’dir.
Horoz küçük ünlü uyumuna uyar mı?
Tüm ünlüler zayıf ünlüler olduğundan, harika bir ünlü uyumu vardır. Küçük ünlü uyumunu takip eder çünkü “e” ünlüleri “i”den sonra gelebilir ve “i” “e”den sonra gelebilir. Küçük ünlü uyumunu takip etmeyen kelimeler: cock, search, soap, rain, photo, meaningful, owner, Toto, lottery, bow, world, mud, television, radio, psychology, sociology…
Küçük ünlü uyumu nasıl olur?
Küçük ünlü uyumunda, Türkçe sözcüklerdeki ünlülerin birbirleriyle uyumu “düzlük-yuvarlaklık” açısından incelenir: Türkçe bir sözcüğün ilk hecesindeki ünlü düz ise (a, e, ı, i), diğer ünlüler de düz olur. Türkçe bir sözcüğün ilk hecesindeki ünlü yuvarlak ise (o, ö, u, ü), diğer ünlüler ya dar-yuvarlak ya da düz-geniş olur.
Özel isimlerde büyük ünlü uyumu aranır mı?
Ders. NOT: Yabancı sözcükler, tek heceli sözcükler, bileşik sözcükler ve özel isimlerde büyük harf uyumu aranmaz. a, e, ı, i > a, e, ı, i = (a, e, ı, i) ifadesinden sonra (a, e, ı, i) gelmelidir.
Türkçede dudak uyumu nedir?
Dudak uyumu kuralına göre, düz ünlü düz ünlüden sonra gelir; yuvarlak ünlüyü geniş geniş ünlü veya dar yuvarlak ünlü takip eder. Ancak, bu kuralın bir istisnası kelimedeki dudak ünsüzleridir ve düz ünlüden sonra, kelimedeki dudak ünsüzünün etkisi nedeniyle dar yuvarlak ünlü de görünebilir: çamur > çamur.
Türkçede büyük ünlü uyumunda ne gibi kurallar vardır?
Türkçe bir sözcüğün ilk hecesindeki ünlü kalınsa (a, ı, o, u), sonraki hecelerdeki ünlüler de kalın olur (a, ı, o, u). İlk hecedeki ünlü inceyse (e, i, ö, ü), sonraki hecelerdeki ünlüler de ince olur (e, i, ö, ü). Bu özelliğe “büyük ünlü uyumu” denir.
Özel adlarda büyük ünlü uyumu aranır mı?
Ders. NOT: Yabancı sözcükler, tek heceli sözcükler, bileşik sözcükler ve özel isimlerde büyük harf uyumu aranmaz. a, e, ı, i > a, e, ı, i = (a, e, ı, i) ifadesinden sonra (a, e, ı, i) gelmelidir.
KPSS’de büyük ünlü uyumu var mı?
Eğer bir soru büyük ünlünün uyumunun neden korunmadığını ve bunun nedeninin diğerlerinden farklı olduğunu sorarsa, bu 7 ekten birine sahip bir kelime arayın. Türkçede 8 ünlü vardır. Küçük ünlü uyumu, bir kelimedeki ünlülerin düz mü yoksa yuvarlak mı ve dar mı yoksa geniş mi olduğuyla ilgilidir.
Büyük ünlü uyumuna aykırılık nasıl bulunur?
– Türkçe sözcüklere eklenen bazı ekler büyük harf kuralını ihlal eder. Bu ekler -yor, -ken, -leyin, -mtrak, -gil ve -ki’dir. – Bileşik sözcüklerde büyük harf kuralına gerek yoktur. – Ana, kardaş ve alma gibi sözcükler Türkçe kökenlidir.