Kategori: Makaleler

Protestanlık İlk Nerede Ortaya Çıktı? Tarih, İnanç ve İnsan Üzerine Farklı Bakışlar Merhaba sevgili okuyucular, Bugün sizlerle uzun zamandır aklımı kurcalayan bir soruya dalmak istiyorum: Protestanlık ilk nerede ortaya çıktı ve neden bu kadar büyük bir dönüşüm yarattı? Tarihe sadece bir olaylar zinciri olarak değil, farklı insan bakışlarının, duyguların ve fikirlerin birleşimi olarak bakmayı seviyorum. Bu yazıda, hem erkeklerin veri ve mantık merkezli analizlerini hem de kadınların daha insani, duygusal ve toplumsal etkileri önceleyen yaklaşımlarını bir araya getirerek Protestanlığın doğuşuna birlikte göz atalım. Protestanlık: Devrimin Doğduğu Yer Protestanlık, 16. yüzyılın başlarında Almanya’da, Martin Luther’in öncülüğünde Katolik Kilisesi’ne karşı bir reform…

Mevlana Hamuş Ne Demek? Mizahın, Bilgeliğin ve Biraz da Sessizliğin Dansı Bir gün Mevlana “hamuş” dedi, yüzyıllar geçti ama hâlâ bazıları “Bu kelime bir çay markası mı?” diye soruyor. Oysa “hamuş”, sessiz demek. Evet, yanlış duymadınız: sessiz. Ama bu öyle “küstüm, konuşmuyorum” sessizliği değil; daha ziyade “ben artık ruhsal seviyede çay içiyorum” tarzı bir dinginlik. Yani özetle, Mevlana’nın “hamuş”u, sessizliğin bile felsefesi var diyor. Şimdi gelelim işin eğlenceli kısmına: Mevlana’nın “hamuş”u ile bizim günlük “sessizliğimiz” arasında, bir WhatsApp grubundaki yazılmamış mesaj kadar fark var! Mevlana Hamuş Dedi, Biz Yanlış Anladık! Bir düşünün… Mevlana’nın döneminde biri “hamuş” dediğinde insanlar durup düşünüyordu:…

Bazen bir kelimeyi o kadar sık kullanırız ki, kökenini ya da ne anlama geldiğini sorgulamak aklımıza bile gelmez. “Kaparo” da bunlardan biri. Günlük hayatta ev kiralarken, araba alırken ya da herhangi bir sözleşme öncesi konuşurken dilimize yerleşmiş bu kelimenin nereden geldiği, aslında düşündüğümüzden çok daha ilginç bir hikâyeye sahip. Bugün gelin, bu kelimeye hem dilbilimsel hem de toplumsal bir mercekten birlikte bakalım. “Kaparo” kelimesi Türkçe kökenli değildir; İtalyanca caparra kelimesinden Türkçeye geçmiştir. Fransızca, İspanyolca ve Latince’deki benzer biçimleri de incelendiğinde Akdeniz ticaret dilinin etkisi açıkça görülür. Kaparo Hangi Dil? Kökenine Yolculuk “Kaparo” terimi Türkçeye İtalyanca caparra kelimesinden geçmiştir. Bu kelime,…

Allah Hidayet Etsin Ne Demek? Felsefi Bir Derinlik Arayışı Filozof Bakışıyla Başlamak: Yolun ve Aydınlanmanın Anlamı İnsan, varoluşun karanlık labirentlerinde sürekli bir anlam arayışı içindedir. Bu arayışın merkezinde ise “doğru yolu bulma” fikri yer alır. “Allah hidayet etsin” ifadesi, bu yolculuğun hem teolojik hem de felsefi derinliğini temsil eder. Ancak bu söz, sadece dini bir temenni değil; aynı zamanda insanın etik, epistemolojik ve ontolojik serüvenine dair bir çağrıdır. Hidayet, sadece bir “doğru yola erişmek” değil, aynı zamanda varlığın özüne, bilincin berraklığına ve hakikatin ışığına yaklaşma çabasıdır. Bu kavramı anlamak, insanın hem Tanrı’yla hem de kendisiyle kurduğu ilişkinin doğasını anlamaktır. Peki,…

Kanuni Esasi: Osmanlı’nın Modernleşme Arayışında Bir Dönüm Noktası Bilimsel Merakla Başlayan Bir Yolculuk Tarih, yalnızca geçmişi anlatan kuru bilgiler bütünü değildir; aynı zamanda bir toplumun kendini yeniden inşa etme çabasının da aynasıdır. Osmanlı İmparatorluğu’nun 19. yüzyılın ikinci yarısında yaşadığı büyük dönüşüm süreci de bu aynaya bakınca en çarpıcı örneklerden biridir. Bu dönüşümün en önemli kilometre taşlarından biri olan Kanuni Esasi, yalnızca bir anayasa değil, aynı zamanda bir imparatorluğun hayatta kalma stratejisiydi. Peki, Osmanlı neden böyle bir adım attı? Kanuni Esasi ne için ilan edildi? Gelin, bu soruya tarihsel, toplumsal ve bilimsel bir mercekten birlikte bakalım. Modernleşme Baskısı ve Kanuni Esasi’nin…

6 Adet Güneş Paneli Ne Kadar Elektrik Üretir? — Tarih, Bilim ve Düşüncenin Işığında Bir Analiz Enerjinin İnsanlık Tarihindeki Yeri İnsanlık tarihi, aslında enerji tarihidir. İlk çağlarda ateşin bulunmasıyla başlayan bu serüven, kömürle sanayileşmeyi, petrol ile modernleşmeyi ve nihayet güneş enerjisi ile sürdürülebilir bir geleceği hedeflemektedir. Güneş, milyarlarca yıldır insanlığın hem yaşam kaynağı hem de potansiyel enerji deposudur. Ancak bu potansiyel, teknolojik devrimlerin ardından gerçek bir üretim gücüne dönüşebilmiştir. 1970’lerin enerji krizinden sonra güneş panellerine olan ilgi hızla artmıştır. Bugün ise yenilenebilir enerji politikaları, yalnızca ekonomik bir tercih değil, aynı zamanda çevresel ve etik bir zorunluluk olarak görülmektedir. Peki, 6…

🤟 Emojisi Ne Demek? Felsefi Bir Bakış Açısıyla Dijital İletişimin Derinlikleri Felsefenin doğasında, dilin ve sembollerin anlamını sorgulamak vardır. İnsanlar binlerce yıldır, dünya ile olan ilişkilerini ve birbirleriyle olan iletişimlerini semboller aracılığıyla ifade ettiler. Dil, düşüncelerin bir dışavurumu, semboller ise bu düşüncelerin görsel hali olarak karşımıza çıkar. Peki, dijital dünyanın en yaygın sembollerinden biri olan 🤟 emojisi, ne anlama gelir ve bize neyi anlatmak ister? Bu basit sembol, daha fazlasını söyleyen derin bir anlam taşıyor olabilir. Felsefi bir bakış açısıyla, bu emoji üzerinden etik, epistemoloji ve ontolojiye dair önemli sorulara dalalım. 🤟 Emojisi ve Etik: Kimliğin ve İletişimin Yeni Normları…

Çok Gezenti Hangi Kanalda? Felsefi Bir Bakış Bir insanın varlık yolculuğunda, dış dünyayı keşfetmesi her zaman derin anlamlar taşır. “Gezmek” hem fiziksel bir eylem hem de zihinsel bir serüvendir. Felsefi bakış açısıyla, gezmek yalnızca bir yerden başka bir yere gitmek değil, aynı zamanda varlığın anlamını sorgulamak, kimliğimizi ve sınırlarımızı keşfetmektir. Çok Gezenti gibi bir program, yalnızca gezi anlatımlarından ibaret değil, izleyicilerine farklı kültürleri, yaşam biçimlerini ve dünyayı algılayış biçimlerini gösteren bir deneyim sunar. Ancak sorulması gereken bir soru var: Bu deneyim hangi kanalda daha derin anlamlar bulabilir? Felsefi açıdan baktığımızda, bu sorunun çok daha derin bir anlamı vardır. Epistemolojik Bir…

Yolunu Gözlemek Ne Demek? Gücün, Beklentinin ve Toplumsal Dengenin Siyasi Anatomisi Toplumların kaderini yalnızca iktidar sahipleri değil, onların yolunu gözleyen kitleler de belirler. Yolunu gözlemek ifadesi, bireysel bir bekleyişin ötesinde; siyasal anlamda umut, bağlılık ve yönelimlerin derin simgesidir. Bir siyaset bilimci olarak bakıldığında, bu deyim hem bir iktidar ilişkisinin göstergesi hem de toplumsal psikolojinin aynasıdır. Çünkü iktidar, sadece yönetmekle değil, bekletmekle de hükmeder. Güç İlişkileri ve Bekleyişin Siyaseti Siyaset, özünde bir güç mücadelesidir. Yolunu gözlemek, bu mücadelede iktidara duyulan bir beklentiyi temsil eder. Vatandaşın yönetime, bireyin otoriteye, toplumun kurtarıcı figüre olan inancının duygusal izdüşümüdür. Michel Foucault’nun güç analizinde belirttiği gibi,…

Kan Basıncının Diğer Adı Nedir? Tansiyonla Aramızdaki Karmaşık, Komik ve Bazen Dramatik İlişki Bir sabah kalktınız, elinizde kahve, aynaya baktınız ve dediniz ki: “Bugün kesin tansiyonum çıktı.” Tebrikler! Siz de artık Türk halkının en sık kullandığı tıbbi kelimelerden biriyle tanışmış bulunuyorsunuz. “Kan basıncı” dediğimiz şeyin aslında daha yaygın bilinen adı tansiyondur. Evet, kulağa bir bilim kurgu filmi gibi gelen bu kelime, aslında damarlarımızın içindeki o gizli güç dengesinin ta kendisidir. Tansiyon: Damarlarımızdaki Baskı Grubu Şimdi gelin işi ciddi kısmına bağlayalım: Kan basıncı, kalbiniz her attığında kanın damar duvarlarına uyguladığı basınçtır. Yani vücudunuzun içindeki sıvı trafik akışının düzenini temsil eder. Normal…